Сама готвам, уште сум на нозе, па можам да го направам тоа. И што ќе правам?! Кога е зима, никаде не излегувам за да не паднам некаде, ни раскажува Мара Гвоздановиќ, која е единствената жителка на Жумберачкото село Тихочај Хрватска.
Да се стигне до Мара не е воопшто лесно, но патиштата беа донекаде проодни. Камионите работеа со полна пареа, но наврнаа околу половина метар снег. Иако Мара е единствена во селото, плуговите ги исчистија улиците на целото село. Во Тихочај има само девет куќи, неколку мачки и многу виталната и луцидна Мара. Според последниот попис, во 2011 година таа имала дури тројца соседи.
– Така се чувствуваш кога живееш долго. Моите соседи починаа, а нивните деца заминаа во градовите или надвор од земјата. А што друго ќе прави?! Овде немаат што да прават, освен да се занимаваат со земјоделство, но во денешно време луѓето навистина не сакаат да го прават тоа.
Порано се занимававме само со тоа. О, кога ќе помислам колку напорно работевме. Бевме тешки, самите создадовме се, имавме тежок живот. Не мислев дека Господ ќе ме остави да живеам толку долго, но што да се прави?! Без неговата покана не можам да одам сама. Седам овде и чекам да дојдат кај мене – ни вели Мара додека ги поместува чиниите што останале од ручекот од масата. Таа подготви рифови за тој ден.
– Сама готвам, се уште сум на нозе, па можам да го сторам тоа. И што друго ќе правам?! Кога е зима, а надвор има толку многу снег, никаде не излегувам за да не паднам некаде. Па кој ќе ме види? Нема никој овде. Па јас сум цел ден во куќата. Одам да спијам кога ќе заврши „The Chase“, сакам да го гледам тоа. Но, нема сон за мене. Цела ноќ размислувам за се што сум поминал во животот. Веќе не размислувам за иднината, таа веќе не постои за мене, само за минатото – ни раскажува Мара, која последниве години помалку слуша и гледа.
Ја прашуваме дали се плаши да биде сама овде.
– Како и да е, од што ќе се плашам? Немам пари, немам пензија и сум стар. Што ќе се случи со мене, што би ми земале? Единствено што доаѓа во селото е внук ми, кој ми носи вода, бидејќи тука немаме водовод и други потреби. Доаѓа секој викенд од Јаска, се грижи за мене. И тука доаѓа ветеринар, кој се грижи за добитокот што еден човек го донел овде за својата работа.
Природата овде му одговара, а мене ми е добро затоа што доаѓаат овие луѓе, па пиеме нешто и разговараме – вели Мара, која е родена во Жумберка, а подоцна живеела во Срем, па се вратила овде и купила куќа со неа. сопруг.
Починал, вели таа, пред пет години, а починале и нејзиниот син и ќерка. Извесно време живеела со својата снаа, која е болна, па Мара се вратила во својот дом. Кога нема снег, Мара знае да прошета накратко низ селото, а има и своја градина која сама ја обработува, но, како што вели, колената сè помалку и служат.
– Во Загреб одев пешки кај сестрите, земав парче леб и вода и одев до нив. Сега не можам. Имав четири сестри и четири браќа. Еден од моите браќа и сестри е жив, но тие се стари, еден ќе дојде некогаш, па ќе си поминеме убаво, но ќе биде кратко. Имам уште еден внук, но тој е во Германија – ни рече Мара додека ставаше дрва во шпоретот.
Потоа ни понуди ракија што ја доби од нејзиниот внук, но ние моравме да одбиеме бидејќи имавме долг пат до Загреб по чакал.
– Дојди кај мене повторно, но брзо. Не знам кога ќе стигне повикот од Господ – ни рече Мара додека ни мавташе на влезната врата.
