По 8 месеци членовите на Нуркачко-спасувачкиот клуб Борац од Чачак повторно нурнаа во водите на вештачкото езеро Ровни, поради чие создавање црквата Свети Архангел Михаил во Тубравиќ, позната како „Ваљевска Грачаница“, беше потопен пред 7 години.
Минатиот пат со своите камери снимија интересни кадри однадвор, а сега влегоа внатре и, како што велат, останаа без зборови пред прекрасните глетки што ги видоа. На длабочина од околу 18 метри нашле тишина, температура на водата од околу 5 степени, сончеви зраци кои се пробиваат низ зеленикавата вода и – потопено светилиште.
– Потопувањето кон црквата Св. Овој пат решивме да ја снимиме и внатрешноста, а претходните нуркања беа повеќе истражувања за да се увериме дека тимот е безбеден при влегувањето.
Осумнаесет метри под површината има масивна дрвена врата која се уште има жолтеникава боја, без разлика што долниот дел е во кал, велат за РИНУ членовите на екипата на нуркачко-спасувачкиот клуб Борац од Чачак.
Како вистински вљубеници во нуркањето, ноќта пред нуркањето секогаш го замислуваат следниот ден, убавините но и предизвиците кои би можеле да ги доживеат.
Како што се појавуваат нови дестинации, мориња, реки, езера, овие чувства стануваат се поизразени, додека при враќањето на старите дестинации тоа не е случај, освен на примерот со потонатиот богослужба кај Ваљево.
– Делумно ја очекувавме пронајдената состојба, но јасно видовме дека некои делови, како што се ѕидовите, дрвените делови од покривот, се значително оштетени од времето и водата.
Сепак, иконите кои висат на ѕидовите стари веројатно неколку стотици години, а кои први треба да исчезнат, во овој случај се речиси недопрени. Така било и со фигурите на светците на црковните знамиња за литургии.
Сите платна, везови се чини дека се потонати пред неколку часа. Зад иконостасот, на олтарот, стои канделабрум со веројатно последната запалена свеќа, исправена, на бела покривка за маса, велат овие нуркачи.
Иако фасцинирани, тие се трудеа своето присуство да го направат што е можно понезабележително и пократко, за ова богослужение да остане што подолго во својот облик, дури и во зелените длабочини на новото Ровни езеро.
Најстариот пишан запис за постоењето на црквата Свети Архангел Михаил во Тубравиќ е од 16 век, кога се споменува во турскиот попис од 1560 година. Според овие податоци, во манастирот живееле двајца свештеници.
Во подоцнежните пописи не се споменува Ваљевска Грачаница, што укажува на фактот дека црквата била опустошена во периодот меѓу 17 и 18 век. Црквата била обновена на почетокот на 19 век, за што има и пишани и физички докази, а потоа потонала во март 2016 година.